Projekty naukowe Instytutu Statystyki i Demografii

Projekty w trakcie realizacji

Badanie „Generacje i Rodziny” (GGS-PL) | Generations and Gender Programme (GGP) 

Generations and Gender Programme (GGP)

 
infrastruktura badawcza umożliwiająca prowadzenie międzynarodowych porównawczych badań procesów demograficznych i przemian życia rodzinnego.
 
 
Program GGP został zainicjowany w 2000 r. pod auspicjami Population Unit UNECE w Genewie przez wiodące europejskie instytuty demograficzne. Od 2009 r. program jest koordynowany przez Niderlandzki Interdyscyplinarny Instytut Demograficzny (NIDI).

Strona internetowa NIDI

Misją GGP  jest zapewnienie wysokiej jakości porównywalnych międzynarodowo danych wzdłużnych o przemianach demograficznych i społecznych, które są ważnym komponentem procesu transformacji społeczeństw krajów europejskich.
 
GGP jest jedynym w Europie źródłem międzynarodowych danych na temat tworzenia, rozwoju i rozwiązywania rodzin, zachowań prokreacyjnych, uwzględniając relacje pomiędzy kobietami i mężczyznami, w rodzinach i pomiędzy generacjami.

Dane gromadzone, aktualizowane i udostępniane w ramach GGP umożliwiają nie tylko wnikliwy opis przemian życia rodzinnego w różnym kontekście instytucjonalnym i kulturowym, ale przede wszystkim umożliwiają identyfikację mechanizmów przyczynowych leżących u podłoża tych zmian. Ma to kluczowe znaczenie dla zrozumienia zachodzących przemian ludnościowych i społecznych oraz określenia ich wielorakich skutków w skali całego kraju, regionu i kontynentu, a także na poziomie indywidualnym, tj. dla przebiegu i jakości życia poszczególnych osób.

Dane dostępne dzięki GGP

Pierwsza runda badań programu GGP (lata 2004 – 2019) obejmowała przeprowadzenie trzech fal panelowych badań ankietowych (Generations and Gender Survey – GGS I), realizowanych w odstępach trzyletnich na reprezentatywnych próbach kobiet i mężczyzn w wieku 18-79 lat. W międzynarodowej bazie danych są udostępnione dane zebrane w trakcie pierwszej fali (19 krajów) oraz dane z fali drugiej (12 krajów), dotyczące  ponad 200 000 respondentów. Dane z fali trzeciej badań (3 kraje) będą dostępne w 2020 r. https://www.ggp-i.org/data/methodology/
Dane te są zintegrowane z danymi kontekstowej bazy danych (Contextual Data Base – CDB), która zawiera szeregi czasowe wskaźników o procesach ekonomicznych, demograficznych i społecznych (ponad 200 wskaźników) oraz opis regulacji prawnych charakteryzujących kontekst instytucjonalny (dla 60 krajów w okresie ostatnich 40 lat). https://www.ggp-i.org/data/ggp-contextual-database/
Instytut Statystyki i Demografii SGH zrealizował w ramach pierwszej rundy badań dwie fale GGS, pozyskując środki na ich realizację w otwartych konkursach MNiSW oraz NCN („Generacje i Rodziny” fala 1 – GGS-PL1 – przełom 2010/2011 roku, fala 2 – GGS-PL2 – przełom 2014/2015). Informacje o rundzie 1. Informacje o rundzie 2

Badacze, którzy chcą uzyskać dostęp do danych GGS-PL powinny wypełnić zgłoszenie

Dokument

FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY GGS

i przesłać je do dr Katarzyny Kocot-Góreckiej na adres e mail kkocot (at) sgh.waw.pl
 
Obecne zaawansowane są prace nad drugą rundą programu GGP (od roku 2020). W kilku krajach rozpoczęto przygotowania do realizacji pierwszej fali badań ankietowych GGS II.

metodologia badań

 

 
GGP jako kluczowa europejska infrastruktura badawcza
 
Infrastruktura badawcza GGP została zgłoszona do aktualizacji Europejskiej Mapy Drogowej Infrastruktury Badawczej 2021, prowadzonej przez Europejskie Forum Strategiczne Infrastruktur Badawczych (European Strategy Forum on Research Infrastructures - ESFRI).  ESFRI już w 2016 r. rozpoznało GGP jako „wyłaniającą się infrastrukturę badawczą”. Umożliwiło to przeprowadzenie dogłębnej reformy infrastruktury i dostosowanie jej do wymagań ESFRI w ramach projektu „GGP-EPI (GGP - Evaluate, Plan, Initiate)”, finansowanego przez European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme w latach 2017-2019 (grant nr  739511). Instytut Statystyki i Demografii SGH był członkiem konsorcjum tego projektu.
Jednym z rezultatów tego projektu jest przygotowanie wniosku dotyczącego włączenia infrastruktury badawczej GGP do 2021 ESFRI Roadmap. Wniosek został wysłany we wrześniu 2020 r. Uzyskał on poparcie aż 15 krajów europejskich - oprócz Niderlandów wniosek poparli pozostali członkowie Rady GPP (Austria, Chorwacja, Estonia, Francja, Niemcy, Polska, Szwecja, Węgry, Włochy) oraz innych 5 krajów (Czechy, Dania, Hiszpania, Litwa, Norwegia). To poparcie odzwierciedla znaczenie nadawane badaniom zmian demograficznych prowadzonym w ramach GGP.

W dniu 30.06.2021 r. ogłoszono wyniki aktualizacji Europejskiej Mapy Drogowej Infrastruktury Badawczej 2021. 

WYNIKI

Na liście 11 nowych infrastruktur badawczych jest GGP! Wybrano je spośród 18 złożonych propozycji. To wielki sukces tego międzynarodowego programu badań demograficznych. Czekamy teraz na ogłoszenie we wrześniu 2021 r. pełnej listy infrastruktur badawczych na nowej ESFRI Roadmap.

GGP włączony na Polską Mapę Infrastruktury Badawczej

W 2019 r. zespół z Instytutu Statystyki i Demografii kierowany przez prof. Irenę E.Kotowską złożył projekt „Polska Infrastruktura Badań nad Rodzinami, Generacjami i Kapitałem Ludzkim” do konkursu dotyczącego aktualizacji Polskiej Mapy Infrastruktury Badawczej. Projekt ten znalazł się on w grupie 6 infrastruktur wpisanych na Polską Mapę Infrastruktury Badawczej w naukach humanistycznych i społecznych.  Decyzja ta otwiera nowy etap rozwoju badań prowadzonych dotąd w Instytucie w ramach dwóch międzynarodowych programów badawczych Generations and Gender Survey (GGP) oraz Survey on Health, Ageing and Retirement in Europe (SHARE), wzmacniając pozycję naukową Uczelni zarówno w środowisku krajowym jak i międzynarodowym.

LINK

Kraje uczestniczące w programie badań GGP

Obraz

 

Informacje o rundzie 1 badania

Pierwsza runda badania „Generacje i Rodziny (GGS-PL)” została realizowana przez Instytut Statystyki i Demografii SGH ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, nr projektu 554/N-UNECE/2009/0.

Badanie ankietowe przeprowadzono na przełomie lat 2010-2011 we współpracy z Biurem Badań i Analiz Statystycznych przy Polskim Towarzystwie Statystycznym.

Badanie zostało przeprowadzone na losowej ogólnopolskiej próbie osób w wieku 18-79 lat. Zgromadzono dane dotyczące niemal 20,000 respondentów.  Pozyskano dane na temat biografii rodzinnych i zawodowych osób urodzonych w latach 1930-1992 wraz z informacją o ich edukacji, sytuacji materialnej i kontaktach społecznych. W kwestionariuszu znalazły się również pytania dotyczące norm, wartości, zamierzeń i oczekiwań respondentów.

Więcej o badaniu można przeczytać w informacji autorstwa I. E. Kotowskiej i J. Jóźwiak opublikowanej w Studiach Demograficznych (tutaj)

Dane z badania zrealizowanego w Polsce są włączone do międzynarodowej bazy danych i udostępniane według zasad opisanych na stronie: http://www.ggp-i.org/data/data-access.html  

Badacze, którzy chcą uzyskać dostęp do danych GGS-PL powinny wypełnić zgłoszenie (dostępne tutaj)
i przesłać je do dr Katarzyny Kocot-Góreckiej na adres e mail kkocot (at) sgh.waw.pl

Informacje o rundzie 2 badania

Pod koniec 2013 roku Narodowe Centrum Nauki przyznało – w ramach konkursu Harmonia – środki finansowe na realizację przez Instytut Statystyki i Demografii SGH drugiej rundy badania „Generacje i Rodziny (GGS-PL)” (DEC-2013/08/M/HS4/00421). Badanie zostało zrealizowane na przełomie 2014 i 2015 roku we współpracy z Biurem Badań i Analiz Statystycznych przy Polskim Towarzystwie Statystycznym (PTS).

Dzięki przyznanym funduszom podjęto próbę dotarcia to wszystkich respondentów, którzy uczestniczyli w pierwszej rundzie badania, aby sprawdzić, jakie zmiany zaszły u nich w ciągu ostatnich czterech lat. Ponowny wywiad udało się przeprowadzić w przypadku ponad 60% respondentów. Badanie objęło również dodatkową grupę kobiet i mężczyzn w wieku 18-20 lat, którzy cztery lata temu byli zbyt młodzi, aby wziąć udział w badaniu. Łącznie w drugiej rundzie badania pozyskano dane od prawie 14 tysięcy osób, w tym od 12 419 respondentów z pierwszej rundy.

Więcej informacji o drugiej rundzie badania w Polsce, a także o całym badaniu GGS można znaleźć w artykule I.E.Kotowskiej oraz  w broszurze podsumowującej najciekawsze wyniki badania GGS-PL (tutaj)

Dane z badania zrealizowanego w Polsce są włączone do międzynarodowej bazy danych i udostępniane według zasad opisanych na stronie: http://www.ggp-i.org/data/data-access.html 

Badacze, którzy chcą uzyskać dostęp do danych GGS-PL powinny wypełnić zgłoszenie (dostępne tutaj)
i przesłać je do dr Katarzyny Kocot-Góreckiej na adres e mail kkocot (at) sgh.waw.pl

 

Dokument

WYNIKI ANALIZ DANYCH GGS-PL PUBLIKACJE

Zapraszamy do zapoznania się najciekwszymi wynikami badania

Pobierz broszurę →

Dokument

BROSZURA GGS-PL POLSKI

Dokument

BROSZURA GGS-PL ANGIELSKI

Co wiemy o polskiej rodzinie i polskim społeczństwie dzięki badaniu GGS-PL?
 
Wybrane wyniki z pierwszej rundy badania

• •  Jak zmieniają się związki młodych ludzi… Coraz więcej młodych Polaków  podejmuje decyzję o wspólnym zamieszkaniu ze swoim partnerem jeszcze przed ślubem. Na początku lat 1990-tych 75% nowo zawieranych związków to były małżeństwa, w których kobieta nie mieszkała wcześniej ze swoim partnerem. W latach 2006-2010 udział ten spadł do 40%. Jednak małżeństwo pozostaje formą życia rodzinnego preferowaną przez większość. Tylko 10% badanych uważa, że małżeństwo jest przestarzałą instytucją.
  •  Jak podejmowane są decyzje o rodzicielstwie… Polacy chcą mieć dzieci: wśród osób w wieku 20-39 lat ponad połowa (54%) jest rodzicami (kolor niebieski na wykresie), kolejne 40% dzieci mieć zamierza (kolor czerwony - w ciągu najbliższych trzech lat, kolor zielony - później), a tylko 6% deklaruje, że nie planuje mieć dzieci w ogóle. Niestety plany rodzicielskie Polaków opatrzone są dużą dozą niepewności. Wśród osób bezdzietnych zdecydowany zamiar posiadania potomstwa w ciągu najbliższych 3 lat deklarowały osoby w związkach małżeńskich, gdy oboje partnerów miało pracę i mieszkało pod własnym dachem. Ciekawe jest to, że nie tyle miał znaczenie poziom uzyskiwanych dochodów, ale najważniejsza wydaje się stabilizacja materialna.
  • Jakie są główne przyczyny bezdzietności… O ile wśród kobiet urodzonych w latach 1950-tych około 8% nigdy nie zostało matkami, zaś  wśród Polek urodzonych w roku 1974 około 17% nie ma dzieci. Bezdzietność związana jest przede wszystkim z brakiem partnera, ważne są również problemy zdrowotne kobiet, w tym trudności z zajściem w ciążę. Trudności te narastają z wiekiem. Spośród kobiet rozpoczynających starania o dziecko w wieku 20-24 lat 75% zachodzi w ciążę w ciągu 3 pierwszych miesięcy starań, a tylko 45%  kobiet w wieku 35 lat i więcej.
  • Jakie jest podejście kobiet do pracy zawodowej… Wśród kobiet w wieku 18-39 lat zaledwie około 8% za optymalny model rodziny uważa taki, w którym tylko mąż pracuje zarobkowo, a niemal 77% kobiet chciałoby pracować zawodowo nawet w sytuacji, gdyby mogły osiągnąć zadawalający standard życia bez podejmowania pracy. Wśród mężczyzn odsetek tej jest minimalnie niższy – 75%. Jednak kobiety wycofują się okresowo z rynku pracy, gdy pojawia się dziecko i to one głównie opiekują się dziećmi i zajmują domem nawet po powrocie do pracy.
  • Kto opiekuje się dziećmi… To głównie na barkach kobiet w Polsce leżą obowiązki domowe i opieka nad dzieckiem. Tylko w około 30% rodzin, w których kobiety pracują zawodowo, występuje partnerski („po połowie”) podział obowiązków domowych. Wiele kobiet przerywa pracę po urodzeniu dziecka: wśród kobiet bezdzietnych 78% jest aktywnych zawodowo, wśród matek dzieci do 2 roku życia – tylko 43%. To kobiety głównie korzystają z urlopów wychowawczych. Dzieje się tak pomimo tego, że ojcowie, podobnie jak mamy, uprawnieni są do korzystania z urlopów. Sytuacja ta jest zupełnie odmienna od tego, co obserwuje się w Szwecji czy Norwegii, gdzie większość uprawnionych ojców korzysta z urlopów wychowawczych. Polki biorą jednak krótsze urlopy wychowawcze niż kiedyś: w latach 1990-tych: prawie 20% młodych matek korzystało z urlopu w całości, a średni czas trwania urlopu wychowawczego wynosił około 10 miesięcy. W latach 2004-2010 niespełna 10% młodych mam decydowało się na pełne wykorzystanie urlopu wychowawczego, a jego przeciętny czas trwania skrócił się do około pół roku. Warto też zauważyć, że dziadkowie regularnie pomagają w opiece nad dzieckiem w 40% gospodarstw domowych z małymi dziećmi.
  • Jaki jest stan zdrowia osób starszych… Około 2% wszystkich przebadanych osób potrzebowało regularnej pomocy przy wykonywaniu codziennych czynności (np. przy jedzeniu, wstawaniu, ubieraniu się, kąpieli). Wraz z wiekiem ten odsetek rośnie dość znacznie i w grupie wieku 75-79 lat około 7% respondentów i respondentek potrzebowało regularnej pomocy przy wykonywaniu tych czynności.
  •  I kto pomaga osobom starszym w potrzebie… Ponad połowa respondentów w wieku 60-79 lat wymagających opieki otrzymywała tylko pomoc nieformalną – sprawowaną nieodpłatnie przez krewnych lub znajomych. Opiekunami starszych mężczyzn były najczęściej ich żony (40%), następnie córki (25%) oraz synowie (10%), a także przyjaciele i znajomi (około 10%). Z kolei starsze kobiety wskazywały jako opiekunów głównie córki (28%), synów (19%), przyjaciół i znajomych (12%) oraz męża (10%).

   

 

Badanie Zdrowia, Starzenia się Populacji i Procesów Emerytalnych „SHARE: 50+ w Europie”

Kilka słów o badaniu
Badanie Zdrowia, Starzenia się Populacji i Procesów Emerytalnych „SHARE:  50+ w Europie” (z ang. Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe, SHARE) jest badaniem panelowym przeprowadzanym wśród osób w wieku 50 lat i więcej, dla poznania warunków życia tej części populacji. Badanie ma na celu stworzenie bazy danych łączącej informacje o różnych dziedzinach życia osób 50+ - zdrowia, korzystania z opieki zdrowotnej, zaangażowania na rynku pracy, sytuacji materialnej, aktywności społecznej i sytuacji rodzinnej. Badanie ma multidyscyplinarny charakter, ponieważ angażuje pracę licznej grupy demografów, epidemiologów, ekonomistów, psychologów i socjologów.

Badanie rozpoczęto w 2004 roku i od tego czasu zrealizowano 7 jego etapów, natomiast od października 2019 r. przeprowadzane są wywiady w ramach etapu 8. badania. Na początku badania, w 2004 roku, było ono realizowane tylko w wybranej grupie krajów, do których stopniowo w każdym kolejnym etapie dołączały nowe państwa, w tym Polska od 2006 roku. Aktualnie w badaniu udział biorą przedstawiciele niemal wszystkich krajów Europy a także mieszkańcy Izraela – łącznie osoby reprezentujące 28 krajów. Na mapie przedstawiono, w których krajach zrealizowano poszczególne etapy badania „SHARE: 50+ w Europie”.

Na czym polega badanie?
Dane zbierane są w badaniu podczas bezpośrednich wywiadów przeprowadzanych przez profesjonalnych ankieterów z pomocą komputera. Ankieterzy zadają pytania dotyczące aktualnych warunków życia ankietowanych osób związanych z ich sytuacją zdrowotną, rodzinną i finansową. W wybranych etapach badania, informacje te uzupełniane są pytaniami o historię życia tych osób – dzieciństwo, historię zamieszkania, zatrudnienia i zdrowotną. Dodatkowo, po przeprowadzeniu części komputerowej wywiadu, ankieter prosi uczestników o samodzielne wypełnienie krótkiej ankiety uzupełniającej, w formie papierowej lub na tablecie.

 
Kto bierze udział w badaniu?
Osoby, które ukończyły 50. rok życia są wybierane do udziału w badaniu losowo. Ankieterzy przeprowadzają wywiady z wylosowaną osobą oraz jej współmałżonkiem lub partnerem bez względu na ich wiek. Badanie ma charakter panelowy, co oznacza, że raz wylosowane osoby są proszone o udział w każdym kolejnym etapie badania. Z czasem nowe osoby są stopniowo dołączane do badania dla uzupełnienia próby i zapewnienia jej reprezentatywności dla całej populacji w wieku 50+ mieszkającej w Polsce. Udział wylosowanych osób w kolejnych edycjach badania dostarcza bardzo cennych informacji dla naukowców. Ważnym uzupełnieniem informacji podanych przez uczestników na różnych etapach badania jest zebranie informacji o ostatnim roku ich życia w sytuacji gdy uczestnik badania umrze. Ankieterzy proszą wówczas osoby bliskie o opowiedzenie o ostatnich miesiącach życia osoby zmarłej w wywiadzie końca życia.

 
Jak wygląda badanie w Polsce?
Dotychczas Polska wzięła udział w pięciu etapach badania „SHARE: 50+ w Europie”, realizowanych od 2006 roku do 2017 roku.  W 2018 i 2019 r. prowadzone były przygotowania do kolejnej edycji badania. Choć początkowo próba polskich uczestników badania liczyła ok. 2500 osób, to w ostatnich latach została znacząco powiększona. W 8. edycji badania, która odbędzie się na przełomie lat 2019-2020, udział w badaniu weźmie 6000 Polaków w wieku 50+.

 
Szanowni Państwo, w związku z sytuacją epidemiczną i rozprzestrzenianiem się koronowirusa na początku marca byliśmy zmuszeni zawiesić realizację badania „SHARE: 50+ w Europie” na kilka tygodni. Obecnie wznawiamy badanie w nieco zmienionej formie, aby zgodnie z wymaganiami ograniczać kontakty osobiste, dlatego wywiady będą kontynuowane jako krótkie ankiety telefoniczne. Podczas wywiadu ankieter zapyta Państwa o aktualny stan zdrowia, a także sytuację społeczno-ekonomiczną od czasu wybuchu epidemii. Wywiady będą prowadzone w czerwcu i w lipcu. Bardzo liczymy na Państwa ponowny udział w badaniu!
 
Kto finansuje badanie?
W Polsce badanie „SHARE: 50+ w Europie” jest aktualnie finansowanie w ramach projektu pt. „Wsparcie realizacji badań panelowych osób w wieku 50 lat i więcej w międzynarodowym projekcie Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe (SHARE)”. Projekt jest realizowany od marca 2016 roku do marca 2022 roku i jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój. W latach 2018-2022 projekt jest realizowany w ramach partnerstwa pomiędzy Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej a Instytutem Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, w zakresie międzynarodowej współpracy naukowej konsorcjum SHARE-ERIC.
 
Kto odpowiada za realizację badania?
Instytucją odpowiedzialną za zbieranie wywiadów w Polsce jest instytut badania opinii publicznej Kantar Polska S.A.:

Kantar Polska S.A.
Plac Konesera 9, 03-736 Warszawa
Opiekunem badania „SHARE: 50+ w Europie” jest Sylwia Bąba
email: sylwia.baba@kantar.com | tel. (+48) 22-545-22-35, (+48) 728-421-639

Koordynatorem badania i partnerem merytorycznym jest Instytut Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie:
Instytut Statystyki i Demografii, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
ul. Madalińskiego 6/8, 02-513 Warszawa
Opiekunem badania jest Monika Oczkowska
email: share50plus@sgh.waw.pl | tel. (+48) 22-100-22-97

 
Stronę internetowa badania „SHARE: 50+ w Europie

 

SHARE-COVID19

Celem projektu jest rozumienie niezamierzonych konsekwencji decyzji dotyczących kontroli epidemii w celu powstrzymania pandemii. Skutki są ogromne i wpływają na dobrobyt obywateli Europy pod względem ekonomicznym, społecznym i zdrowotnym. Nadrzędnym celem projektu SHARE-COVID19 jest zrozumienie szeroko rozumianych skutków pandemii i opracowanie lepszej polityki zdrowotnej, gospodarczej i społecznej. W projekcie zastosowano podejście multidyscyplinarne i porównawcze w skali międzynarodowej, wykorzystując źródła danych infrastruktury badawczej SHARE. Obejmuje on wszystkie państwa członkowskie UE

Więcej informacji o projekcie

Kierownik projektu:
dr hab. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prof. SGH
Dofinansowanie dla SGH:
347 328 PLN
Wartość projektu:
6 847 680 PLN
Instytucja finansująca:
Komisja Europejska Horyzont 2020
Data realizacji:
Listopad 2020 - Czerwiec 2024
Kategoria według klasyfikacji Web of Science: Economics :
Economics

EUROPEAN SOCIAL CITIZENSHIP – EUSOCIALCIT

Celem projektu jest prowadzenie analiz naukowych wspierających ideę promowania praw socjalnych w Europie, w tym analizy zarówno argumentów przemawiające za rozwojem europejskich praw socjalnych, jak i oczekiwań ludzi w całej Europie. Projekt ten nie jest wyłącznie teoretyczny. W jego ramach wypracowywane są alternatywne scenariusze polityki wzmacniania europejskiego obywatelstwa społecznego poprzez porównanie i zestawienie konkretnych polityk wzmacniania europejskiego obywatelstwa społecznego.

Więcej informacji o projekcie

Kierownik projektu:
dr hab. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prof. SGH
Dofinansowanie dla SGH:
147 656 PLN
Wartość projektu:
3 263 829 PLN
Instytucja finansująca:
Komisja Europejska Horyzont 2020
Data realizacji:
luty 2020 - styczeń 2024
Kategoria według klasyfikacji Web of Science: Economics :
Economics

Sytuacja finansowa starszych wdów w Polsce i ich strategie gospodarowania wydatkami

Kierownik: dr Sylwia Timoszuk
okres realizacji: od 01.2017 r.

link do projektu

Projekty zakończone

 Budowa zintegrowanego systemu statystyki cen detalicznych

Kierownik projektu: prof. dr hab. Tomasz Panek

Dokument

Więcej o projekcie INSTAT CENY

Criteria-specific Analysis of the Active Ageing Index (AAI) at National Level in Poland

Kierownik projektu: dr hab. Jolanta Perek-Białas
Okres realizacji: 12.2016 - 10.2017

Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków

Projekt badawczy Diagnoza społeczna jest wspólnym przedsięwzięciem naukowym członków Rady Monitoringu Społecznego. Koncepcję badania i jego logistykę opracowała Rada Monitoringu Społecznego. Analizę danych przeprowadzają i raporty przygotowują członkowie Rady przy współpracy z grupą ekspertów.

Badanie ma charakter panelowy. W kolejnych jego rundach uczestniczą wszystkie dostępne gospodarstwa domowe z poprzedniej rundy oraz gospodarstwa z nowej reprezentatywnej próby. Do tej pory zrealizowano siedem rund badania badania: w 2000, 2003, 2005,  2007, 2009, 2011 i 2013 r.

W badaniu zastosowano dwa kwestionariusze. Pierwszy z nich stanowi źródło informacji o warunkach życia gospodarstw domowych i wypełniany jest przez ankietera w czasie wywiadu z przedstawicielem gospodarstwa domowego najlepiej zorientowanego w sytuacji gospodarstwa i jego członków. Kwestionariusz ten dostarcza danych na temat struktury i warunków życia gospodarstwa domowego oraz na temat demograficzno-społecznej charakterystyki poszczególnych jego członków. Drugi kwestionariusz, przeznaczony do indywidualnego samowypełnienia przez wszystkich dostępnych członków badanego gospodarstwa domowego, którzy ukończyli 16 lat, służy do zdobycia informacji o jakości życia poszczególnych osób.
 
Badanie Diagnoza społeczna finansowane jest zarówno z pieniędzy prywatnych jak i funduszy pomocowych w ramach projektów realizowanych przede wszystkim przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Ma ona charakter publiczny, a wszyscy zainteresowani mogą nieodpłatnie pobrać ze strony internetowej www.diagnoza.com komplet treści raportów, tabel z rozkładami odpowiedzi oraz bazę danych skumulowanych z siedmiu pomiarów (w 2000, 2003, 2005, 2007, 2009, 2011 i 2013 r.).
 
Pomiar warunków życia gospodarstwa domowego obejmuje następujące obszary:

    sytuację dochodową gospodarstwa domowego i sposób gospodarowania dochodami,
    wyżywienie,
    zasobność materialną gospodarstwa domowego, w tym wyposażenie w nowoczesne technologie komunikacyjne (telefon komórkowy, komputer, dostęp do internetu),
    warunki mieszkaniowe,
    pomoc społeczną, z jakiej korzysta gospodarstwo domowe,
    kształcenie dzieci,
    uczestnictwo w kulturze i wypoczynek,
    korzystanie z usług systemu ochrony zdrowia,
    sytuację gospodarstwa domowego i jego członków na rynku pracy,
    ubezpieczenia i zabezpieczenia emerytalne,
    ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawność i inne aspekty wykluczenia społecznego.

Wskaźniki jakości i stylu życia indywidualnych respondentów obejmują:

    ogólny dobrostan psychiczny (w tym: wolę życia, poczucie szczęścia, zadowolenie z życia, symptomy depresji psychicznej),
    zadowolenie z poszczególnych dziedzin i aspektów życia,
    subiektywną ocenę materialną poziomu życia,
    różne rodzaje stresu życiowego (w tym: stres administracyjny („kawkowski”) związany z kontaktami z administracją publiczną, stres zdrowotny, stres rodzicielski, stres finansowy, stres pracy, stres ekologiczny, stres małżeński, problemy związane z opieką nad osobami starszymi, stresowe wydarzenia losowe, jak napad, włamanie, aresztowanie,
    objawy psychosomatyczne i somatyczne (miara dystresu, traktowana jako ogólna miara stanu zdrowia),
    strategie radzenia sobie ze stresem,
    ocenę kontaktów z systemem opieki zdrowotnej,
    finanse osobiste (w tym: dochody osobiste, ubezpieczenia i zabezpieczenia emerytalne),
    system wartości, skłonność do ryzyka, styl życia oraz indywidualne zachowania i nawyki (m.in. palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, używanie narkotyków, praktyki religijne),
    postawy i zachowania społeczne, w tym kapitał społeczny,
    wsparcie społeczne,
    zachowania i postawy obywatelskie
    ogólną ocenę procesu transformacji i jego wpływu na własne życie respondentów,
    korzystanie z nowoczesnych technologii komunikacyjnych – komputera, internetu, telefonu komórkowego,
    sytuacja na rynku pracy i kariera zawodowa.
    bezrobocie, niepełnosprawność i inne aspekty wykluczenia społecznego,
    powody niskiej dzietności Polaków

European Doctoral School of Demography

The European Doctoral School of Demography (EDSD) was founded in 2005 on the initiative of the European Association for Population Studies (EAPS). It currently receives the support of 12 universities (Amsterdam, Groningen, Lund, Roma, Rostock, Tallinn, Warsaw School of Economics, London School of Economics, London School of Hygiene and Tropical Medicine, Université catholique de Louvain-la-Neuve, University of Southampton, University of Southern Denmark) and 5 research institutions (CED, INED, MPIDR, NIDI, VID).

The EDSD is open to students of all nationalities with a master’s degree. Students will acquire a solid knowledge base on causes and consequences of demographic change, population data, statistical and mathematical demography, as well as modeling, simulation and forecasting. Teaching is provided by leading international experts in the fields of study covered. Since the School places great importance on both teaching demographic methods and preparing the student for a career in demography, each course will expose the students to a number of guest lecturers discussing their topics of expertise. By the end of the year, EDSD participants will have developed an extensive network of contacts with established researchers from throughout Europe.

The EDSD admits a new cohort of up to 20 students every year. The EDSD does not charge fees, and makes available a number of scholarships to enable students to attend the School’s course program. The language of the school is English.

The EDSD is an eleven-month program (from September to July). For school years 2005-06 and 2006-07, the School was located and operated at the Max Planck Institute for Demographic Research (MPIDR) in Rostock (Germany). For school years 2007-08 and 2008-09, the School was located at INED in Paris (France), for school years 2009-2010 and 2010-2011, at the Center for Economic Demography at Lund University (Sweden), and for school years 2011-2012 and 2012-2013 at the Centre for Demographic Studies of the Barcelona Autonomous University.

In school years 2013-2014 and 2014-2015, the preparatory courses (from September to mid-October) are offered at the Max Planck Institute for Demographic Research in Rostock (Germany) and from end of October to July the main location of the EDSD is the Institute of Statistics and Demography, Warsaw School of Economics, Poland.

Families and Societies

Kierownik projektu: prof. dr hab. Irena E. Kotowska
Okres realizacji: 01.02.2013 - 31.01.2017

«FamiliesAndSocieties - Changing families and sustainable societies: Policy contexts and diversity over the life course and across generations’

projekt badawczy 7 Programu Ramowego

 
Znaczenie przeobrażeń rodziny w Europie i dostosowanych do nich rozwiązań polityki rodzinnej i społecznej dostrzeżono w programie badań w obszarze nauk społecznych i humanistycznych. W konkursie „Families in transitions” wyłoniono projekt  «FamiliesAndSocieties - Changing families and sustainable societies: Policy contexts and diversity over the life course and across generations». Przygotowano go w zespole utworzonym przez badaczy z 25 wiodących instytucji z 15 krajów europejskich oraz trzech międzynarodowych organizacji.  Do tego zespołu należą   też demografowie z Instytutu Statystyki i Demografii SGH w Warszawie. Czteroletni projekt uzyskał finansowanie z Komisji Europejskiej w wysokości 6,5 mln euro. Głównym koordynatorem jest prof.  Livia Oláh z Uniwersytetu w Sztokholmie. Więcej informacji o projekcie znajdziesz na oficjalnej stronie  projektu.   

STRONA PROJEKTU

 
Jak będą wyglądać rodziny w przyszłości? Czy polityka rodzinna i polityka społeczna są dostosowane do przemian, jakim podlegają  współczesne rodziny? Na te pytania mają odpowiedzieć badania nad zróżnicowaniem form rodzin, relacji rodzinnych oraz indywidualnych biografii w Europie w powiązaniu ze stosowanymi w różnych krajach  modelami polityki rodzinnej i społecznej. Projekt rozpoczął się w lutym 2013r.  Wyjaśnia ona:  “nasza koncepcja badań jest wielodyscyplinarna, która łączy podejścia badawcze stosowane w naukach społecznych, prawnych oraz humanistycznych. Analizy porównawcze, prowadzone przy użyciu zaawansowanych metod analitycznych, będą korzystać z wysokiej jakości danych z rejestrów ludności oraz specjalnych badań ankietowych. Ponadto analizy ilościowe będą łączone z analizami jakościowymi.”

 
Rosnąca złożoność życia rodzinnego i jego zróżnicowanie  kształtują  sieć relacji  jednostki w trakcie jej przebiegu życia zarówno w ramach tego samego pokolenia jak i międzypokoleniami.  Jednak przebieg tych procesów społecznych jest silnie zależny zarówno od kontekstu ekonomiczno-społecznego jak i pozostaje pod wpływem prowadzonej polityki społecznej, w tym polityki rodzinnej.  Analizy tych głębokich przemian procesów tworzenia, rozwoju i rozpadu rodzin w różnych krajach europejskich łączą ich podstawowe  wymiary: zmiany społecznej  roli  kobiet i mężczyzn, przemiany kulturowe, zasoby ekonomiczne i społeczne,  rozpatrywane na różnych etapach przebiegu życia.
 
Prace badawcze  zorganizowane w ramach 12 grup tematycznych zmierzają do ukazania:
 
coraz większej  złożoności i różnorodności  form rodziny  i ich  przemian w poszczególnych krajach oraz między krajami Europy,
ich wpływu na sytuacje dzieci, kobiet i mężczyzn w kontekście możliwych nierówności dotyczących szans rozwoju, relacji międzygeneracyjnych oraz  opieki,
czy i jak polityka społeczna reaguje na  coraz bardziej różnorodne formy rodzin w różnych krajach,
możliwych dalszych zmian rodzin i ich implikacji dla polityki społecznej.
Projekt jest szeroko zakreślonym, wielodyscyplinarnym przedsięwzięciem naukowym dotyczącym przemian rodziny w Europie, które rozpatrywane są w ścisłym powiązaniu ze zmianami polityki rodzinnej w Europie od 1957r.  Ważne, iż w tych badaniach nie zabraknie polskich badaczy z zespołu demografów ISD SGH.
W pracach badawczych będą uczestniczyć: prof. Irena E.Kotowska (kordynatorka prac zespołu polskiego), dr Anita Abramowska-Kmon,  dr Anna Baranowska-Rataj, dr Anna Matysiak, mgr Anna Rybińska, mgr Marta Styrc.
 

Biorą one udział w pracach dwóch grup tematycznych:

WP 3 “The new roles of men and women and implications for families and societies”, którą koordynuje prof. Irena E.Kotowska oraz prof. Rudolf Richter z University of Vienna

LINK DO WP3

WP7 “Intergenerational linkages in the family: the organization of caring and financial responsibilities for youn and old” koordynowanej przez prof. Pearl Dykstra z University of Rotterdam

LINK DO WP7

Health Consequences of 1989+

Kierownik projektu: dr Magdalena Muszyńska
Okres realizacji: 01.01.2015 - 31.10.2015

 Jakość życia osób w wieku 50 lat lub więcej w Polsce

Kierownik projektu: dr Anita Abramowska-Kmon
Okres realizacji: 20.06.2013 - 19.06.2017

Dokument

jakosc-zycia-osob-w-wieku-50-plus.PDF

Konsumpcja mediów elektronicznych w Polsce - opracowanie metodyki badania pilotażowego oraz analiza jego wyników ze wskazaniem rekomendacji metodycznych dla przeprowadzenia Badania Założycielskiego

Kierownik projektu: prof. dr hab. Tomasz Panek
Okres realizacji: 10.2018 - 06.2019

Dokument

Więcej o projekcie

Modelowanie karier równoległych: zawodowej i rodzinnej z wykorzystaniem podejścia bayesowskiego

Kierownik projektu: dr Wioletta Grzenda
Okres realizacji: 19.02.2016 - 18.02.2019

Dokument

Więcej o projekcie

 Nowe wzorce formowania rodziny w Polsce - kontekst społeczno-ekonomiczny, preferencje i wpływ na zadowolenie z życia FAMWELL

Kierownik projektu: dr Anna Matysiak
Okres realizacji: 01.05.2010 - 30.06.2013

Nowe wzorce formowania rodziny w Polsce – kontekst społeczno-ekonomiczny, preferencje i wpływ na zadowolenie z życia (FAMWELL)
 
Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu Lider, mający na celu lepsze zrozumienie przyczyn leżących u podstaw nowych wzorców zachowań związanych z  formowaniem rodzin i płodnością w Polsce, a także konsekwencji tych zachowań dla dobrostanu psychicznego ludności.

Wzrost znaczenia kohabitacji, spadek skłonności do zawierania małżeństw, opóźnianie decyzji o rodzielstwie, wzrost bezdzietności oraz rezygnacja z kolejnych urodzeń a także wzrost odsetka urodzeń pozamałżeńskich to tylko kilka wspólnych elementów przemian w procesie formowania rodziny zachodzących w Europie. Obserwuje się je także w Polsce, choć rozpoczęły się one tu nieco później niż w krajach Europy Północnej czy Zachodniej. Przejawiały się początkowo silnym spadkiem płodności, do poziomów znacznie poniżej prostej zastępowalności pokoleń. W ostatnich latach w coraz większym stopniu obserwuje się zmiany w procesie formowania i rozwiązywania związków, w tym wzrost odsetka osób żyjących w kohabitacji czy doświadczających rozwodów, oraz posiadaniu dzieci poza związkiem formalnym.

Choć wyżej wymienione zmiany w procesie formowania rodziny były przedmiotem wielu badań zarówno w krajach zachodnich jak i w kontekście polskim, nadal nie jest wiadomo, w jakim stopniu zmiany te są wynikiem preferencji i wyborów związanych z nowymi możliwościami realizowania własnych planów oraz przemian wartości i postaw a na ile są one wymuszone przez warunki społeczno-ekonomiczne, w tym ograniczenia nakładane na młode osoby przez funkcjonowanie rynku pracy, dostępność mieszkań, sytuację materialną, itp. Niewiele wiadomo także o konsekwencjach tych wyborów na dobrostan psychiczny ludności. Tymczasem konsekwencje te mogą być pozytywne, jeżeli wybory rodzinne są zgodne z preferencjami, oraz negatywne, jeżeli wybory rodzinne są wymuszane przez warunki społeczno-ekonomiczne.

FAMWELL stawia sobie za zadanie udzielenie odpowiedzi na te pytania. Jest to ważne z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze, prowadzenie życia rodzinnego niezgodnego z aspiracjami jednostki ale wymuszonego uwarunkowaniami społeczno-ekonomicznymi może skutkować wzrostem niezadowolenia oraz obniżeniem dobrostanu psychicznego jednostki. To z kolei może się odbić na jej sytuacji rodzinnej a także na możliwościach uczestnictwa w rynku pracy czy stanie zdrowia. Drugi powód wiąże się z prowadzoną polityką rodzinną – wdrażanie polityk niezgodnych z aspiracjami jednostki, np. ukierunkowanych na podnoszenie dzietności w sytuacji braku zainteresowania w społeczeństwie posiadaniem większej liczby dzieci, raczej nie przyniesie pożądanych skutków a zatem będzie nieefektywną alokacją zasobów.

Dokument

BROSZURA PROJEKTU FAMWELL

 POLNTA - Narodowy Rachunek Transferów oraz Narodowy Rachunek Transferów Czasu dla Polski

Kierownik projektu: dr Agnieszka Chłoń-Domińczak
Okres realizacji: 15.05.2014 - 14.11.2016

Dokument

polnta-projekt.pdf

Projekcje zapotrzebowania na opiekę wśród osób starszych w Polsce z uwzględnieniem stanu zdrowia i sytuacji rodzinnej

Kierownik projektu: mgr Wojciech Łątkowski
Okres realizacji: 3.08.2017 - 2.08.2019

Dokument

Więcej o projekcie

Starzejąca się Europa: Zastosowanie narodowych rachunków transferów dla wyjaśnienia i prognozowania trendów w finansach publicznych (AGENTA)

Kierownik projektu: dr Agnieszka Chłoń-Domińczak
Okres realizacji: 01.01.2014 - 31.12.2017

Dokument

Więcej o projekcie

 Uwarunkowania decyzji edukacyjnych

Kierownik projektu: prof. dr hab. Małgorzata Rószkiewicz
Okres realizacji: 29.03.2012 - 31.05.2015

 Jesteś tu: Kolegia SGH > Polski > Kolegium Analiz Ekonomicznych > Struktura > Instytut Statystyki i Demografii > Projekty > Uwarunkowania decyzji edukacyjnych
Uwarunkowania decyzji edukacyjnych

​Tytuł projektu:
„Uwarunkowania decyzji edukacyjnych” – opracowanie metodologii zintegrowanych badań panelowych gospodarstw domowych oraz analiza wyników empirycznych

Projekt realizowany w ramach prac koordynowanych przez Instytut Badań Edukacyjnych (www.ude.edu.pl) w ramach projektu systemowego pn. „Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet III: Wysoka jakość systemu oświaty, Podziałanie 3.1.1 Tworzenie warunków i narzędzi do monitorowania, ewaluacji i badań systemu oświaty.

Celem projektu jest badanie procesu budowy kompetencji w polskim społeczeństwie, rozpatrywanego poprzez decyzje podejmowane na poziomie gospodarstwa domowego z perspektywy łączenia różnych aktywności życiowych w przebiegu życia.
W ramach podjętych prac nad metodologią zintegrowanych badań panelowych gospodarstw domowych dokonano diagnozy istniejącego dorobku, sformułowano szczegółowe hipotezy i pytania badawcze, opracowano narzędzia badawcze, zasady konstrukcji próby panelowej oraz prowadzenia panelu, a także zasady oceny uzyskanych wyników
Nasz zespół w ramach prac badawczych skupi się na pięciu głównych obszarach badawczych:

    Przebieg procesu rozwoju kompetencji zróżnicowany według grup społeczno-ekonomicznych oraz w wymiarze regionalnym
    Rozpoznanie zasadniczych determinant procesu rozwoju kompetencji, a zwłaszcza jego barier zróżnicowanych według etapu przebiegu życia zarówno w ujęciu makro (ogólnokrajowym oraz wojewódzkim) jak i na poziomie mezo (na poziomie powiatowym) oraz na poziomie gospodarstwa domowego
    Występowanie konfliktu czasu i zasobów między rozwojem własnym a rozwojem kompetencji innych członków gospodarstwa domowego, w szczególności dzieci
    Powiązania biografii edukacyjnych i zawodowych ze szczególnym uwzględnieniem wejścia na rynek pracy i wyjścia z rynku pracy
    Postawy wobec uczenia się przez całe życie i ich wpływ na decyzje edukacyjne

Nasz zespół będzie realizował 11 następujących zadań badawczych:

Zadanie 1. Kształtowanie się ścieżek edukacyjnych członków gospodarstwa domowego: uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne. Typologia ścieżek edukacyjnych

Dr Barbara Minkiewicz

Cel badawczy

Celem prac badawczych podjętych w ramach tego zadania będzie identyfikacja istniejących ścieżek edukacyjnych, czynników determinujących ich przebieg oraz barier, które utrudniają lub uniemożliwiają realizację określonej ścieżki. Przyjęto przy tym, że ścieżka edukacyjna to sekwencja decyzji edukacyjnych, podejmowanych przez osobę badaną lub inną osobę (rodzice decydują o kształceniu dzieci), dotyczących uczestnictwa zarówno w ramach edukacji formalnej, jak i nieformalnej oraz pozaformalnej. Pochodną tych decyzji jest czas spędzony w placówkach edukacyjnych określonego typu oraz nabyte niepotwierdzone lub potwierdzone dyplomem/ świadectwem, certyfikatem umiejętności/ kompetencje. W wyniku podejmowanych decyzji edukacyjnych w przebiegu życia respondenta można wyróżnić biografię edukacyjną, którą tworzy sekwencja stanów edukacyjnych i czas pozostawania w tych stanach. Stany edukacyjne związane z udziałem w edukacji formalnej (od przedszkola do studiów trzeciego stopnia) a także nieformalnej i pozaformalnej na tym etapie przebiegu życia jest łatwiej zidentyfikować niż stany edukacyjne związane z udziałem w kształceniu osób dorosłych. Niewątpliwie w projekcie konieczne jest wyróżnienie ścieżek edukacyjnych, związanych z osiąganiem kolejnych poziomów kształcenia formalnego dzieci i młodzieży, uwzględniających też inne formy aktywności edukacyjnej, związanych z określonym etapem biografii edukacyjnej, oraz ścieżek edukacyjnych osób dorosłych. Innymi słowy, niezbędne jest rozróżnienie między różnymi fragmentami biografii edukacyjnej, wzajemnie powiązanymi.

Zadanie 2. Zamierzenia edukacyjne a realizacja ścieżek edukacyjnych – czynniki stymulujące i ograniczające aktywność edukacyjną w przebiegu życia, w tym wpływ zachowań dotyczących rodziny na wybory edukacyjne

Prof. dr hab. Irena E. Kotowska

Cel badawczy
Analiza zamierzeń edukacyjnych i biografii edukacyjnych, prowadzona z perspektywy przebiegu życia, czyni rozróżnienie między podejściem retrospektywnym i prospektywnym. Pierwsze podejście polega na odtworzeniu 1) własnych historii edukacyjnych dorosłych respondentów oraz 2) wyborów edukacyjnych dotyczących ich własnych dzieci. Drugie podejście dotyczy zamierzeń odnośnie własnej aktywności edukacyjnej oraz kształcenia dzieci. Stosowne pytania zadane w pierwszej rundzie badania osobom w wieku 15-64 lat.
Podejście retrospektywne ujmuje zatem biografie edukacyjne respondentów w wieku 15 lat i więcej w powiązaniu z ich biografią rodzinną (opuszczenie domu rodziców, utworzenie związku, rodzicielstwo, rozpad związku), zawodową (sekwencja stanów dotyczących statusu na rynku pracy i czasu pozostania w nich) i migracyjną oraz uwzględnia przesłanki tych wyborów edukacyjnych (aspiracje i oczekiwania, dostępność usług, koszt kształcenia), zasoby (materialne, czasu, opieki, kapitał rodzinny i społeczny). W tej analizie ze szczególną uwagą są potraktowane współzależności między decyzjami dotyczącymi rodziny (formowanie związku, decyzja o dziecku oraz o rozpadzie związku) a biografią edukacyjną.

Zadanie 3. Współzależności między przebiegiem edukacji i aktywności zawodowej – typy ścieżek edukacyjnych a przebieg pracy zawodowej

Dr Anna Ruzik-Sierdzińska

Cel badawczy
Celem prac podjętych w ramach tego zadania jest rozpoznanie jak sytuacja na rynku pracy, ujmowana makroekonomicznie, jak i osobista sytuacja jednostek wpływają na ich decyzje edukacyjne i aktywność edukacyjną. Uwaga badawcza będzie koncentrować się na rozpoznaniu zakresu konkurencyjności oraz komplementarności warunków podejmowania lub kontynuowania nauki przez osoby dorosłe względem ich aktywności zawodowej. Populacja badana to osoby w wieku 15-64 lata.

Zadanie 4. Wewnątrz i międzypokoleniowe zależności kształtowania kapitału ludzkiego w gospodarstwach domowych

Dr Anna Ruzik-Sierdzińska

Cel badawczy
Celem prac podjętych w ramach tego zadania jest rozpoznanie różnych mechanizmów podejmowania decyzji edukacyjnych z perspektywy pokoleń – uwzględniając zarówno pokolenia następujące po sobie (perspektywa wertykalna) oraz interakcje pomiędzy pokoleniami funkcjonującymi w tym samym czasie (perspektywy horyzontalna). Uwaga badawcza skoncentruje się na znanej z literatury tematu hipotezie o dziedziczeniu wykształcenia. Statystyki GUS (zob. GUS 2009, Kształcenie dorosłych) pokazują bowiem silny związek wykształcenia dzieci z wykształceniem rodziców. Celem zadania badawczego jest ukazanie szerszego wpływu poprzedniego pokolenia na wybory edukacyjne następnych generacji. Ponadto rozważana będzie siła wpływu grup rówieśniczych na aktywność edukacyjną w różnym wieku. Odrębną kwestią rozpatrywaną w ramach tego zadania będą inwestycje w kapitał ludzki ponoszone na poziomie gospodarstwa domowego (por. np. OECD, 2011), z czym wiąże się konieczność dokonywania wyborów w ramach gospodarstwa.

Zadanie 5. Formy aktywności edukacyjnej, koszty aktywności, w tym koszty alternatywne. Oszacowanie poziomu i zróżnicowania prywatnych wydatków na edukację formalną i pozaformalną

Dr Iga Magda

Cel badawczy
Prace badawcze tego zadania będą koncentrować się na rozpoznaniu procesów kształtujących uczestnictwo Polaków w różnych formach aktywności edukacyjnej i ponoszonych na nich kosztach, z uwzględnieniem kosztów alternatywnych. Wpisują się one w obszar badawczy dotyczący mikroekonomicznych uwarunkowań decyzji edukacyjnych, w tym konfliktu czasu i zasobów między rozwojem własnym a rozwojem kompetencji dzieci oraz kwestii postaw wobec konieczności kształcenia się przez całe życie i ich wpływu na decyzje edukacyjne. Główne cele badawcze tego zadania to:
· analiza współzależności między edukacją formalną, pozaformalną i nieformalnym uczeniem się; odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu są one komplementarne, a w jakim substytucyjne;
· analiza roli zależności między edukacją formalną i pozaformalną oraz nieformalnym uczeniem się w miejscu pracy;
·  poznanie determinant bierności edukacyjnjej, w tym w szczególności roli motywacji, świadomości i przekonań o wadze kształcenia się;
· analiza niespełnionych potrzeb edukacyjnych, częstotliwości ich występowania i ich determinant,
·  poznanie skali i roli wydatków gospodarstw domowych na edukację pozaformalną; weryfikacja tezy o istotnym wpływie sytuacji dochodowej na prawdopodobieństwo korzystania z edukacji poza systemem formalnym (czynniki niefinansowe, w szczególności brak zainteresowania aktywnością edukacyjną w dorosłym życiu, mogą okazać się znacznie bardziej istotne),
·  analiza powyższych zagadnień z uwzględnieniem interakcji z np. procesami demograficznymi w ramach gospodarstw domowych (w powiązaniu z zadaniem 2.).

Zadanie 6. Główne źródła deficytu kapitału ludzkiego w wymiarze mikro i makro, w ujęciu regionalnym oraz grup gospodarstw domowych

Prof. dr hab. Janusz Czapiński, dr Dorota Węziak-Białowolska

Cel badawczy
Przyjmuje się, że o poziomie i jakości kapitału ludzkiego świadczą: stan zdrowia, struktura demograficzna oraz stopień dyskryminacji ze względu na płeć, rasę, czy preferencje seksualne, a także takie elementy jak [OECD, 2001, s.19]:
· umiejętności komunikacyjne (słuchania, mówienia, czytania i pisania) nie tylko w języku ojczystym, ale i w językach obcych, w tym przede wszystkich w języku angielskim, który jest głównym językiem stosowanym w internecie;
· umiejętność liczenia;
· cechy osobowościowe (dobrostan psychiczny, przedsiębiorczość, motywacja, wytrwałość, umiejętność samodzielnego uczenia się, umiejętność samodzielnego wydawania osądów, umiejętność dostosowywania się do zmieniających się warunków);
·  zdolności interpersonalne, określane również mianem umiejętności miękkich (softskills – umiejętność pracy w grupie, zdolności przywódcze);
· inne wcześniej niezaklasyfikowane elementy (umiejętność korzystania z technologii informacyjno-telekomunikacyjnych, posiadana wiedza, umiejętność samodzielnego rozwiązywania problemów).
Celem głównym tego zadania będzie rozpoznanie uwarunkowań środowiskowych związanych m.in. z normami i wzorcami kulturowymi, wychowaniem, stylem życia i wydarzeniami życiowymi.

Zadanie 7. Współzależności między wykluczeniem społecznym a edukacją

Prof. dr hab. Tomasz Panek

Cel badawczy
Celem badania będzie zarówno analiza przyczyn (czynników) wykluczenia w obszarze szeroko rozumianej edukacji (wychowanie przedszkolne, szkoły podstawowe i gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne, szkoły wyższe) dzieci i młodzieży oraz dorosłych, jak i wpływ niskiego poziomu wykształcenia i braku kompetencji na wykluczenie społeczne w różnych obszarach. Badanie zrealizowane w ramach tego zadania powinno dostarczyć nie tylko informacji dotyczących czynników wykluczających z edukacji oraz ocen ich siły oddziaływania na to wykluczenie, ale także umożliwić rozpoznanie powiązań pomiędzy tymi czynnikami. Pozwoli ono również określić profile społeczno-demograficzne osób wykluczonych z edukacji. Jednocześnie zostanie oceniony wpływ wsparcia finansowego dla dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych w obszarze edukacji (zasiłek rodzinny, stypendium szkolne itd.) na zmniejszenie zagrożenia wykluczeniem z edukacji. Badanie pozwoli wreszcie na identyfikację obszarów wykluczenia społecznego, w których na wykluczenie to oddziałuje niski poziom wykształcenia i brak kompetencji oraz na ocenę stopnia tego oddziaływania.

Zadanie 8. Wpływ krajowej i lokalnej polityki edukacyjnej na decyzje edukacyjne

Prof. dr hab. Tomasz Szapiro, prof. dr hab. Tomasz Kuszewski

Cel badawczy
Celem prac badawczych podjętych w ramach tego zadania będzie rozpoznanie procedur decyzyjnych ze względu na ich strukturę i efektywność. Prace badawcze realizowane w ramach tego zadania będą obejmowały studia nad aktami legislacyjnymi stanowiącymi o ustroju edukacyjnym na wszystkich poziomach edukacji w Polsce, dokumenty ministerialne, materiały prasowe, opracowania ośrodków uczelnianych w celu rozpoznania instrumentów oraz podmiotów oddziałujących na decyzje edukacyjne jednostek. Prace podjęte w tym zadaniu badawczym pozwolą rozpoznać podstawy konstruowania mechanizmów rozwoju kompetencji zarówno w perspektywie grup społeczno-ekonomicznych jak i w perspektywie regionalnej. Jest to równoznaczne z identyfikacją czynników wspomagających procesy rozwoju kompetencji, jak i identyfikację czynników spowalniających te procesy. Badanie będzie również osadzone na tle rozwiązań przyjętych w innych krajach Unii Europejskiej.
Proponowane kraje do badania porównawczego: to Polska, Finlandia, Niemcy, Czechy oraz Węgry. Wybór ten stwarza możliwość prowadzenia uproszczonej analizy komparatywnej rozwiązań w obrębie różnych systemów edukacyjnych z uwzględnieniem zróżnicowania innowacyjności, wielkości populacji, stopnia zaawansowania gospodarki oraz specyfiki post-transformacyjnej.
Badanie będzie uwzględniało fakt, że polityka edukacyjna ma, oprócz wymiaru krajowego, również wymiar lokalny. Zwiększające się uprawnienia samorządów do podejmowania decyzji w zakresie prowadzenia i finansowania placówek edukacyjnych będą miały w przyszłości coraz bardziej znaczący wpływ na kształt krajowej oferty edukacyjnej, możliwości terytorialnego jej zróżnicowania zarówno pod względem ilości, jak i jakości.
Zróżnicowanie terytorialne rynku edukacyjnego w Polsce na wszystkich poziomach systemu edukacyjnego jest wynikiem decyzji edukacyjnych konstytuujących zarówno podaż usług edukacyjnych jak i popyt na te usługi.
Pierwszą grupą decyzji są decyzje o podaży usług edukacyjnych. Decyzje te podejmują organy, które zgodnie z prawem mogą zakładać i prowadzić instytucje edukacyjne. W przypadku przedszkoli są to samorządy gminne, samorządy powiatowe, Ministerstwo Obrony Narodowej, organizacje społeczne i stowarzyszenia, organizacje wyznaniowe, fundacje, oraz inne osoby prawne i fizyczne. W przypadku szkół publicznych są to organy administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego (gmina, powiat, województwo) lub inne osoby prawne lub fizyczne przy spełnieniu warunku, że szkoły podstawowe i gimnazja mogą być wyłącznie publiczne lub niepubliczne o uprawnieniach szkoły publicznej oraz szkoły wyższe mogą być państwowe albo niepaństwowe.
Efektem wieloletniego procesu decyzyjnego jest ukształtowanie się sieci placówek wychowania przedszkolnego i szkół na poziomach nauczania od podstawowego do policealnego. Instytucje powołujące albo reformujące istniejące szkoły decydują o ich profilu i oferowanej liczbie miejsc. W przypadku szkół podstawowych i gimnazjów oferowana na danym terenie liczba miejsc w szkołach musi umożliwiać wypełnienie obowiązku szkolnego. W przypadku szkół ponadgimnazjalnych liczba miejsc w szkołach musi umożliwiać wypełnienie obowiązku nauki.
Można oczekiwać, że w wyniku procesu decyzyjnego liczba miejsc w szkołach podstawowych i gimnazjach zapewnia wypełnienie obowiązku szkolnego, chociaż warunki korzystania z usług edukacyjnych są terytorialnie zróżnicowane.
W przypadku szkół ponadgimnazjalnych decyzje o podaży usług edukacyjnych powinny uwzględniać preferencje konsumentów tych usług (liczba miejsc w liceach ogólnokształcących a liczba miejsc w szkołach zawodowych, struktura liczby miejsc w liceach profilowanych) oraz jednocześnie dostosowywać możliwe ścieżki edukacyjne do potrzeb przyszłego rynku pracy.
Istotnym ograniczeniem decyzji tworzącej podaż usług edukacyjnych od poziomu przedszkolnego do poziomu policealnego są możliwości finansowania szkół np. z budżetów samorządów.
Podaż usług edukacyjnych na poziomie wyższym jest determinowana w dużym stopniu przez zastany zasób miejsc w państwowych szkołach wyższych. Możliwości manewru państwa w tworzeniu nowych uczelni są ograniczone przez możliwości budżetu państwa i silną konkurencję ze strony niepaństwowych szkół wyższych.
Popyt ogółem na usługi edukacyjne na poziomie wychowania przedszkolnego oraz szkolnictwa na poziomie podstawowym i gimnazjalnym wynika z zachowań edukacyjnych determinowanych przez ustawowo regulowany obowiązek szkolny. Na tych etapach kształcenia dowolność kształtowania ścieżek edukacyjnych jest bardzo mocno ograniczona. Indywidualne decyzje konsumentów usług edukacyjnych kształtują dopiero popyt na usługi szkolnictwa ponadgimnazjalnego i wyższego. Decyzje o wyborze szkoły ponadgimnazjalnej są w dużym stopniu ograniczone przez podaż usług na tym poziomie edukacyjnym w najbliższym otoczeniu konsumenta, ponieważ trudno oczekiwać mobilności od ludzi w wieku 17 i 18 lat. Dopiero decyzja o podjęciu studiów wyższych i wyborze kierunku studiów jest w mniejszym stopniu uwarunkowana terytorialnie.
Oba ciągi decyzji, tych tworzących podaż usług edukacyjnych i tych kształtujących popyt, podlegają optymalizacji. Tak jak ograniczenia obu rodzajów decyzji nie są trudne do ustalenia, tak kryteria optymalności są dyskusyjne. Można rozważać kryteria indywidualne i kryteria ogólnospołeczne.

Zadanie 9. Symulacyjna analiza skutków zmian polityki finansowania w systemie edukacyjnym dla decyzji edukacyjnych gospodarstw domowych

Prof. dr hab. Tomasz Szapiro, prof. dr hab. Tomasz Kuszewski

Cel badawczy
Celem podjętych prac będzie rozpoznanie skutków zmienności polityki edukacyjnej w zakresie indywidualnych decyzji edukacyjnych. Zadanie jest w całości zanurzone w obszarze badawczym poszukiwania głównych czynników kształtujących proces rozwoju kompetencji w skali makro. Analiza symulacyjna umożliwia elastyczny i sekwencyjny przegląd różnych zestawów takich czynników, co pozwoli na modelowanie m.in. stanu i użytkowania zasobów, zarówno w wymiarze indywidualnym jak zagregowanym do skali całej gospodarki, służących rozwojowi kompetencji członków polskiego społeczeństwa we wszystkich grupach wieku. Podstawą prac badawczych prowadzonych w tym zadaniu będą akty legislacyjne stanowiące ustrój edukacyjny, wybrane regulacje jednostek uczelnianych dotyczące opłat, studia literaturowe; wewnętrzne analizy systemów regulacyjnych różnej skali oraz wyniki innych zespołów badawczych w projekcie (dane uzyskane z ankiet przeprowadzanych w bieżącym badaniu gospodarstw domowych), które będą wykorzystywane w budowie modeli analitycznych.

Zadanie 10. Systemy finansowania edukacji - przejście od finansowania publiczno-prywatnego edukacji do mieszanych źródeł finansowania

Prof. dr hab. Tomasz Szapiro, prof. dr hab. Tomasz Kuszewski

Cel badawczy
Celem prac będzie rozpoznanie specyfiki zmiany systemu finansowania edukacji. System finansowania edukacji bez wątpienia determinuje możliwości świadczenia usług edukacyjnych, a co za tym idzie, wpływa bezpośrednio na kształt procesu rozwoju kompetencji w polskim społeczeństwie. Wydaje się, że tematyka tego zadania badawczego znajduje się bezpośrednio w obszarze badawczym zmierzającym do rozpoznania zasadniczych determinant procesu rozwoju kompetencji. Podstawową prac badawczych prowadzonych w ramach tego zadania będą studia literaturowe, klasyfikacje i bazy danych makroekonomicznych, dane krajowe i dane samorządowe o wydatkach na edukację oraz wyniki innych zespołów badawczych w projekcie (dane uzyskane z ankiet przeprowadzanych w bieżącym badaniu), które będą wykorzystywane w kalibracji modeli symulacyjnych.
 
Zadanie 11. Uwarunkowania zachowań gospodarstw domowych w kontekście polityki lokalnej: wpływ czynników lokalnych na zachowanie gospodarstw domowych

Mgr Agata Komendant-Brodowska

Cel badawczy
Zadanie to ma na celu określenie, w jaki sposób uwarunkowania lokalne wpływają na decyzje członków gospodarstwa domowego dotyczące procesu rozwoju kompetencji. Wpisuje się ono w szerszy problem poszukiwania kluczowych czynników wpływających na to, jakie decyzje edukacyjne podejmują Polacy (obszar badawczy 2, „Rozpoznanie zasadniczych determinant procesu rozwoju kompetencji, a zwłaszcza jego barier zarówno w ujęciu makro (ogólnokrajowym oraz wojewódzkim) jak i na poziomie mezzo (na poziomie powiatowym) oraz na poziomie gospodarstwa domowego, zróżnicowanych według etapu przebiegu życia”). W ramach zadania zbadany zostanie dostęp gospodarstw domowych do usług edukacyjnych oferowanych przez system edukacji formalnej i poza formalnej. Dostęp do tych form uczenia się jest zróżnicowany regionalnie oraz lokalnie. Jednym z celów zadania jest pokazanie tego zróżnicowania oraz tego, jak jest ono powiązane z efektami w postaci konkretnych decyzji edukacyjnych.
W ramach zadania jako uwarunkowania lokalne rozumiana będzie szeroko pojęta charakterystyka miejsca zamieszkania członków gospodarstwa domowego, w szczególności charakterystyka związaną z ofertą edukacyjną. Można przypuszczać, iż lokalne uwarunkowania będą miały w największym stopniu wpływ na: ofertę dostępną dla gospodarstwa domowego (co w ogóle jest dostępne - nie tylko same instytucje edukacyjne, ale też biblioteka, księgarnia, szkoły językowe, dostęp do Internetu) oraz koszty różnych alternatyw dostępnych dla gospodarstwa domowego (koszty związane z dojazdami, wyjazdem do większego miasta na studia itp.).
 
Rada naukowa:
Prof. dr hab. I. Elżbieta Kotowska (iekoto@sgh.waw.pl) – przewodnicząca rady naukowej projektu
Prof. dr hab. Janina Józwiak (ninaj@sgh.waw.pl)
Prof. dr hab. Tomasz Panek (tompa10@interia.pl) – vice przewodniczący rady naukowej projektu
Prof. dr hab. Małgorzata Rószkiewicz (mroszki@sgh.waw.pl) – koordynator projektu
Dr Katarzyna Saczuk (katarzyna.saczuk@gmail.com) – sekretarz naukowy projektu

ZOBACZ PUBLIKACJĘ DRUGIEJ RUNDY BADANIA

 Uwarunkowania deprywacji ekonomicznej. Wnioski z modelowania równań strukturalnych

Kierownik projektu: mgr Krzysztof Czaderny
Okres realizacji: 09.02.2018 - 09.02.2019

Dokument

Więcej o projekcie

Wpływ liczby wychowywanych dzieci na jakość życia rodzin w Europie FAMSIZE

Kierownik projektu: dr Anna Baranowska-Rataj
Okres realizacji: 07.08.2012 - 06.08.2015 przedł. 06.02.2017

Wpływ liczby wychowywanych dzieci na jakość życia rodzin w Europie

Projekt finansowany z grantu Narodowego Centrum Nauki, mający na celu lepsze zrozumienie korzyści i kosztów z jakimi liczyć się muszą rodzice decydujący się na więcej niż jedno dziecko w krajach europejskich.

Po pierwsze, w projekcie ocenimy czy wychowywanie więcej niż jednego dziecka ma negatywny wpływ na „jakość” dzieci w rozumieniu Beckerowskim - interpretowaną jako szanse edukacyjne i możliwości rozwoju intelektualnego. Po drugie, odpowiemy na pytanie czy i jak znacząco wychowywanie określonej liczby dzieci wpływa na przebieg kariery zawodowej rodziców. Po trzecie, zbadamy czy posiadanie liczniejszej rodziny wpływa na sytuację rodziców w późnej fazie cyklu życia – w szczególności na szanse otrzymywania opieki i wsparcia.

W projekcie planujemy uwzględnić rolę kontekstu kulturowego i instytucjonalnego europejskich społeczeństw. To pozwoli ocenić, czy pewne negatywne efekty posiadania większej liczby dzieci (o ile takie negatywne efekty zostaną zaobserwowane) mogą być niwelowane w odpowiednich warunkach społeczno-kulturowych lub poprzez oddziaływanie określonego rodzaju polityk.

Wzorce reprodukcji ludności w świetle teorii klas społecznych Pierre’a Bourdieu

Kierownik projektu: dr Krzysztof Tymicki
Okres realizacji: 27.02.2017 - 27.02.2019

Dokument

Więcej o projekcie

Zintegrowana Platforma Analityczna

POPC.02.02.00-00-0015/18-00 „Zintegrowana Platforma Analityczna” w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020. Oś Priorytetowa nr 2 „E-administracja i otwarty rząd”. Działanie nr 2.2 „Cyfryzacja procesów back - office w administracji rządowej”.

Czas realizacji projektu:
kwiecień 2019 – listopad 2023

Zaangażowani:
Instytucja odpowiedzialna:
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
Podmioty współpracujące:
•    Ministerstwo Zdrowia,
•    Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej,
•    Ministerstwo Edukacji i Nauki,
•    Uniwersytet Warszawski,
•    Szkoła Główna Handlowa w Warszawie,
•    Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technik Innowacyjnych EMAG

Cel projektu
Głównym celem projektu jest podniesienie skuteczności działań administracji w wybranych obszarach problemów społecznych i gospodarczych, poprzez wsparcie procesów decyzyjnych za pomocą informacji analitycznej wysokiej jakości.
Projekt Zintegrowanej Platformy Analitycznej będzie odpowiedzią na zidentyfikowane potrzeby, zmierzając do realizacji poniżej wymienionych celów szczegółowych:
1.    Udostępnienie w jednym miejscu narzędzi analitycznych wspierających procesy decyzyjne w administracji publicznej.
2.    Opracowanie wzorców dostępu do danych oraz analiz dla kluczowych obszarów społecznych i gospodarczych.
3.    Stworzenie technicznych i organizacyjnych możliwości dialogu społecznego i współpracy środowisk naukowych w rozwoju analityki państwa i podnoszeniu efektywności rozwiązywania problemów społecznych.
4.    Usystematyzowanie metod technicznych i zasad dostępu do kluczowych zasobów informacyjnych państwa dla celów analitycznych, wraz z wdrożeniem spójnego systemu bezpieczeństwa, metod dostępu do danych, udostępniania do celów analitycznych.
5.    Udostępnienie danych administracji publicznej do badań naukowych wspierających podejmowanie decyzji przez twórców polityk publicznych przy równoczesnym zapewnieniu właściwej ochrony.
6.    Usprawnienie cyfryzacji administracji rządowej w zakresie objętym katalogiem rekomendacji dotyczących awansu cyfrowego urzędu.

Oczekiwane rezultaty
1.    Udostępnienie w jednym miejscu narzędzi analitycznych wspierających procesy decyzyjne w administracji publicznej.
2.    Przygotowanie i wdrożenie Platformy, jako centralnego systemu analitycznego dla administracji publicznej, bazującego na danych gromadzonych we wszystkich instytucjach tej administracji pozwoli na sprawniejsze i dokładniejsze przygotowanie analiz służących procesom decyzyjnym.
3.    Opracowanie wzorców dostępu do danych oraz analiz dla kluczowych obszarów społecznych i gospodarczych.
4.    W trakcie projektu opracowane zostaną, udokumentowane i umieszczone w Bazie Wiedzy, wzorce dostępu do danych kluczowych Gestorów, udostępniających dane ZPA. Udostępnione wzorce dostępu służyć będą wdrożeniu standardów dla procesów badawczych w administracji publicznej do wykorzystania przy realizacji kolejnych badań i analiz wykraczających poza zakres projektu.
5.    Przyszłe badania będą mogły korzystać z wiedzy i doświadczenia, obniżając koszty oraz przyspieszając cykl ich wykonania.
6.    Dokumentacja będzie również obejmowała informację o jakości danych Gestorów.
7.    Stworzenie technicznych i organizacyjnych możliwości dialogu społecznego i współpracy środowisk naukowych w rozwoju analityki państwa i podnoszeniu efektywności rozwiązywania problemów społecznych. Angażowanie środowiska naukowego w przeprowadzenie wybranych Badań zapewnia Projektowi niezbędną wiedzę (know-how). Wykorzystanie tego potencjału podnosi skuteczność wykonywanych Badań.
8.    Usystematyzowanie metod technicznych i zasad dostępu do kluczowych zasobów informacyjnych państwa dla celów analitycznych, wraz z wdrożeniem spójnego systemu bezpieczeństwa, metod dostępu do danych, udostępniania do celów analitycznych.
9.    Wartością Projektu będzie udokumentowanie stanu posiadania, jakości oraz dostępności danych zbieranych w rejestrach administracji publicznej.
10.    Kluczowi Gestorzy danych wyposażeni będą w dedykowane mechanizmy – stałe interfejsy do okresowego przekazywania danych do ZPA.
11.    Współpraca administracji publicznej ze środowiskiem naukowym podczas realizacji Projektu zapewni unikatowy materiał do badań naukowych oraz będzie podstawą do powstania nowej publikacji związanej z metodyką prowadzonych badań.
12.    W założeniu ZPA przeznaczona jest do analiz przekrojowych, z wykorzystaniem danych pochodzących z różnych źródeł administracyjnych. Wykorzystanie możliwości łączenia danych będących w gestii różnych resortów umożliwi przeprowadzenie rzetelniejszych analiz, stanowiących podstawy ocen skutków wprowadzanych regulacji oraz ułatwi proces monitorowania skutków regulacji w przyszłości.
13.    Przyjmuje się, że w min. dwóch obszarach (system ochrony zdrowia, pomoc społeczna) może powstać inicjatywa legislacyjna, w której na potrzeby opracowania OSR będą wykorzystane wyniki uzyskane za pośrednictwem ZPA.
14.    Usprawnienie funkcjonowania w zakresie objętym katalogiem rekomendacji dotyczących awansu cyfrowego urzędu: w wyniku wdrożenia interfejsów wymiany danych dwa podmioty podniosą ocenę wypełnienia kryterium awansu cyfrowego związanego z zapewnieniem interoperacyjności wykorzystywanych przez nie systemów i rejestrów publicznych.

Realizowane analizy
W ramach projektu na zintegrowanej platformie analitycznej planowane są do realizacji następujące analizy:
1.    Optymalizacja alokacji środków finansowych na ochronę zdrowia  i politykę społeczną (MZ), której celem jest analiza czy środki wydawane na prowadzenie pacjenta dotkniętego daną jednostką chorobową są wydawane w sposób maksymalizujący efekt zdrowotny.
2.    Aktywizacja zawodowa absolwentów szkół (MEiN ze wsparciem UW), której celem jest określenie sytuacji na rynku pracy absolwentów szkół ponadpodstawowych oraz uczelni. Wyniki analiz umożliwiające określenie sytuacji absolwentów na rynku pracy w rożnych jego wymiarach przyczyni się nie tylko do lepszego zrozumienia edukacyjnych uwarunkowań sukcesu na rynku pracy, lecz ponadto pozwoli na bardziej efektywne tworzenie polityk edukacyjnych oraz działań ukierunkowanych na aktywizację zawodową rożnych grup absolwentów.
3.    Analiza korzystania ze świadczeń systemu zabezpieczenia społecznego i transferów publicznych netto osób i gospodarstw domowych (MRiPS ze wsparciem SGH), której celem jest wykorzystanie informacji gromadzonych w rejestrach administracyjnych do monitorowania korzystania ze świadczeń społecznych oraz aktywności zawodowej i osiąganych dochodów z pracy dla wybranych populacji: rodzin z dziećmi, osób z doświadczeniem bezrobocia oraz osób z niepełnosprawnościami.
4.    Trajektorie edukacyjne dzieci i młodzieży (MEiN ze wsparciem UW), której celem jest określenie wyborów i ścieżek edukacyjnych dzieci i młodzieży i ich uwarunkowania, sytuacji na rynku pracy względem różnych ścieżek edukacyjnych oraz ścieżek edukacyjnych osób z niepełnosprawnościami oraz chorobami przewlekłymi.
5.    Optymalizacja alokacji środków finansowych na ochronę zdrowia i politykę społeczną: Środowiskowe i społeczne uwarunkowania nierówności w zdrowiu z uwzględnieniem konsekwencji pandemii SARS-CoV-2 (MZ), której celem jest rzetelna i kompleksowa ocena związku czynników społeczno-demograficznych i środowiskowych ze stanem zdrowia populacji.

Źródła finansowania:
•    Środki Unii Europejskiej: Program Operacyjny Polska Cyfrowa Działanie 2.2 „Cyfryzacja procesów back - office w administracji rządowej”.
•    Budżet państwa.

Wartość projektu:
kwota 37 536 777,62 zł
Środki Unii Europejskiej:
kwota 31 764 202,07 zł
Współfinansowanie z budżetu państwa:
kwota 5 772 575,55 zł
Kontakt
Kierownik projektu: Szymon Rymsza
Departament Tożsamości Cyfrowej
e-mail: szymon.rymsza@mc.gov.pl

Zrozumiałość, przejrzystość i efektywność indywidualnych produktów emerytalnych

Kierownik projektu: dr Joanna Rutecka-Góra
Okres realizacji: 12.01.2017 - 12.01.2019

Grant NCN nr 2016/21/D/HS5/03905 (konkurs SONATA 11)
Kierownik projektu: dr Joanna Rutecka-Góra
Data rozpoczęcia projektu: 12.01.2017
Czas trwania projektu: 24 miesiące
​

Język umów finansowych jest często niezrozumiały dla przeciętnego odbiorcy. W konsekwencji, większość konsumentów ma problem z wyborem odpowiedniej oferty a następnie weryfikacją, czy nabyty produkt okazał się faktycznie zyskowny. Celem projektu jest kompleksowa ocena umów indywidualnych produktów emerytalnych (Indywidualnych Kont Emerytalnych i Indywidualnych Kont Zabezpieczenia Emerytalnego) oferowanych na polskim rynku finansowym z punktu widzenia ich zrozumiałości, przejrzystości, efektywności kosztowej i inwestycyjnej. W rezultacie zbadane zostaną zależności pomiędzy zrozumiałością i przejrzystością umów produktów emerytalnych a ich atrakcyjnością z punktu widzenia klienta.
Analiza obejmie zarówno produkty emerytalne oferowane przez banki, towarzystwa ubezpieczeń na życie i towarzystwa funduszy inwestycyjnych, jak również ofertę domów maklerskich oraz powszechnych towarzystw emerytalnych.

Dzięki ocenie stopnia skomplikowania umów produktów emerytalnych i trudności użytego w nich języka oraz oszacowaniu ich kosztów i zyskowności, możliwe będzie wskazanie produktów najbardziej zawiłych i nieefektywnych. Taki kształt produktów może być bowiem jednym z powodów słabego rozwoju rynku dodatkowego indywidualnego zabezpieczenia emerytalnego i może sprzyjać występowaniu na tym rynku niekorzystnych zjawisk, m.in. niskiej stopy uczestnictwa w dodatkowym oszczędzaniu czy nabywania produktów dla danej osoby nieodpowiednich (mis-selling).

Badanie, dzięki szerokiej dystrybucji jego wyników, wpłynie na zwiększenie przejrzystości rynku indywidualnych produktów emerytalnych oraz pogłębienie wiedzy o zasadach ich funkcjonowania. Powinno także spowodować wzrost zainteresowania wykorzystaniem narzędzi lingwistycznych w kompleksowej ocenie funkcjonowania rynku indywidualnych usług finansowych. Mamy nadzieję, że przyczyni się także do sformułowania nowych teorii dotyczących funkcjonowania rynków finansowych